Projecten

Onderzoeksdoel

Het project heeft als doel om sleutelprincipes voor het ontwerpen van overstromingsbestendige landschappen te onderzoeken en vast te stellen, met een focus op de multifunctionaliteit van hybride maatregelen voor overstromingsrisicobeheer (FRM) in riviersystemen. Met de toenemende impact van klimaatverandering, zoals overstromingsrisico’s en perioden van droogte, streeft het project naar de integratie van natuurgebaseerde oplossingen (NbS) – zoals wetlands, uiterwaardherstel en oeverbuffers – met traditionele technische maatregelen zoals dijken en retentiebekkens. Dit onderzoek beoordeelt hoe deze hybride oplossingen niet alleen overstromingsrisico’s verminderen, maar ook ecologische, sociale en economische co-voordelen bieden, waaronder biodiversiteitsbevordering, koolstofvastlegging en verbeterde waterkwaliteit. Het project benadrukt het belang van adaptieve, ecologisch geïntegreerde en gemeenschapsgerichte ontwerpraamwerken voor duurzaam overstromingsbeheer. Door inzichten uit een uitgebreide literatuurstudie, expertinterviews en stakeholderworkshops te synthetiseren, streeft het project naar een gestructureerd begrip van best practices, prestatie-indicatoren en toekomstige richtingen voor hybride overstromingsrisicobeheerstrategieën.

Wetenschappelijke motivatie

Overstromingsrisicobeheer wordt steeds meer uitgedaagd door de dubbele dreiging van hoogwateroverstromingen en langdurige droogteperioden als gevolg van klimaatverandering. Traditionele overstromingsmaatregelen zijn effectief, maar negeren vaak ecologische en sociale dimensies. Recente studies benadrukken de noodzaak van multifunctionele landschappen die overstromingsbeperking combineren met ecologische en maatschappelijke voordelen. Natuurgebaseerde oplossingen bieden veelbelovende mogelijkheden, maar hun prestaties onder diverse omstandigheden, met name tijdens perioden van laagwater, zijn nog onvoldoende onderzocht. Dit project vult deze tekortkoming aan door de veerkracht van hybride overstromingsmaatregelen in verschillende hydraulische en morfologische omstandigheden te onderzoeken. Door ecologische ontwerpbeginselen en inzichten van experts in hydrologie, landschapsarchitectuur en stedelijke planning te integreren, draagt het onderzoek bij aan een holistisch begrip van overstromingsbestendige landschappen. De motivatie ligt in het bevorderen van duurzame, adaptieve overstromingsbeheerpraktijken die ecosysteemdiensten verbeteren, lokale gemeenschappen ondersteunen en langdurige beschikbaarheid van water en stabiliteit van habitats waarborgen.

Case study

Het project maakt gebruik van casestudy’s van riviersystemen met diverse hydraulische en morfologische omstandigheden om best en worst practices in hybride overstromingsrisicobeheer te analyseren. Specifieke riviersystemen waarin zowel natuurgebaseerde als traditionele technische maatregelen zijn geïmplementeerd, worden onderzocht om succesvolle benaderingen en uitdagingen te benadrukken. Deze casestudy’s bieden praktische inzichten in het ontwerp, de uitvoering en de prestaties van hybride maatregelen voor overstromingsbestendigheid en tonen hun multifunctionele voordelen en aanpasbaarheid aan in verschillende milieutechnische en sociaaleconomische contexten.

Verwachte uitkomsten

• Uitgebreide literatuurdataset over hybride maatregelen voor overstromingsrisicobeheer.
• Een raamwerk voor het beoordelen van de prestaties van hybride FRM-oplossingen.
• Casestudy-analyses die best en worst practices belichten.
• Ontwerpprincipes voor multifunctionele overstromingsbestendige landschappen.
• Aanbevelingen voor de integratie van NbS met technische maatregelen in rivierbeheer.