Een van de doelen van het HWBP is het zo mogelijk meekoppelen van andere belangen en opgaven met de waterveiligheidsopgave. Om dit mogelijk te maken zijn veel samenwerkingsprocessen begonnen waarin partijen gezamenlijk mogelijkheden verkennen en een voorkeursalternatief ontwikkelen. Wat kunnen we leren van deze samenwerking in HWBP-projecten? Wat zijn belangrijke voorwaarden voor de samenwerking om tot een effectief en maatschappelijk gedragen voorkeursalternatief te komen? En wat zijn de juridische mogelijkheden en belemmeringen (bijv. betrekking tot Natura 2000) om zo’n voorkeursalternatief te realiseren? In dit seminar willen we ingaan op deze en andere governance vraagstukken./big>
Foto uit de sessie over Gebiedsontwikkeling op de Grebbedijk van Dijkwerkers on Tour (HWBP)
Deze reflectie is voortgekomen uit de discussie tussen het webinarteam en de ongeveer 19 deelnemers aan het All-Risk webinar dat op 13 oktober 2021 werd georganiseerd.
Wilt u de presentaties van de onderzoekers zien? Dat kan via de bovenstaande video.
Discussie
Hoewel het rechtssysteem een aantal uitdagingen met zich meebrengt voor geïntegreerd overstromingsrisicobeheer en gezamenlijk bestuur dat daarvoor nodig is, tijdens het webinar werd duidelijk dat er een groot aantal succesvolle projecten is die ondanks de juridische knelpunten een succesvolle samenwerking tussen de betrokken partijen hebben weten te organiseren. Toch zijn er zorgen over de efficiëntie en effectiviteit van de intensieve samenwerkingsprocessen die zijn georganiseerd tijdens de verkenningsfase van HWBP-projecten.
Antwoorden van de deelnemers op de vraag wat, naast versterking, belangrijke onderwerpen zijn?
Om zowel de efficiëntie als de effectiviteit van de inspanningen te vergroten, is het van belang om na te gaan of het gezamenlijk ontwikkelde voorkeursalternatief voordelen oplevert voor samenwerkende partijen, een roadmap bevat voor het bereiken van gezamenlijk overeengekomen projectdoelen en een rechtvaardige verdeling van de kosten en baten van de implementatie ervan onder de begunstigden (het publiek). De kans op het behalen van deze prestatieniveaus is groot wanneer de projecten managers hebben met een verbindende managementstijl en er voldoende (financiële) middelen beschikbaar worden gesteld door de betrokken partijen. Andere succesfactoren zijn productieve betrokkenheid, gedeelde motivatie en het genereren of delen van relevante kennis en expertise.
Antwoorden van de deelnemers op de vraag: Welke factoren vindt u belangrijk voor het succes van integrale HWBP projecten (anders dan in Emma’s presentatie)?
Tijdens de discussie voegden de deelnemers andere relevante succesfactoren toe voor het realiseren van integratieve projecten, zoals duidelijkheid over doelstellingen en financiering, een langetermijnvisie, urgentiebesef, gedeelde verantwoordelijkheden en een relatief kleine projectschaal. Het is belangrijk om te beseffen dat niet al deze succesfactoren aanwezig hoeven te zijn om succesvolle integrale projecten te realiseren. De afwezigheid van dezelfde factoren kan worden gecompenseerd door de aanwezigheid van andere. Daarom moeten projecteigenaren niet ontmoedigd worden als ze de meeste van deze succesfactoren niet verwerven. Ze moeten zich liever concentreren op de omstandigheden die ze hebben, deze bevorderen en verder stabiliseren. Zoals een van de beoefenaars zei: “We concentreren ons vaak op wat we zouden hebben of kunnen bereiken in hadden kunnen of hadden kunnen bereiken in plaats van op wat we hebben en hebben bereikt”.
Hoe kunnen partijen dan gestimuleerd worden om hun sectorale doelen te koppelen aan HWBP-projecten?
De meeste deelnemers gaven aan dat het van cruciaal belang is om andere beleidssectoren vroeg in het proces te betrekken, zodat ze voldoende tijd hebben om ideeën te ontwikkelen over het koppelen van kansen. Anderen noemden ook creatief denken, een ontwerpbenadering en een specifiek gebied en concrete problemen als uitgangspunt nemen. Waar beleidsdoelstellingen vaak abstract of vaag zijn, zijn problemen en belangen in specifieke gevallen dat niet
Binnen het HWBP zijn er ook een aantal projecten die er niet in zijn geslaagd om productieve samenwerkingsprocessen te organiseren, ofwel omdat er geen samenwerkingsproces is gestart of omdat er niets van is gekomen. Tijdens het webinar was er een levendige discussie over de knelpunten die integrale HWBP-projecten in de weg staan. Sommige deelnemers gaven aan dat er geen capaciteit of tijd is om een integrale oplossing te ontwikkelen. Anderen zeiden dat een strakke planning en tijdsdruk de ontwikkeling van integratieve projecten zouden belemmeren. Andere deelnemers wezen op de langzame doorloop (verwerkings)tijd of zelfs angst bij het beheer van het HWBP voor doorstroming of vertragingen, die succesvolle samenwerking en integrale oplossingen in de weg staan. Er was discussie over de vraag of de ambitie om integrale projecten te realiseren ten koste mag gaan van de snelheid waarmee een project wordt gerealiseerd. Hoewel een meerderheid de voorkeur gaf aan integrale oplossingen boven snelheid, waarschuwden sommigen dat het HWBP daar voorzichtig mee moet zijn. Hoewel enige flexibiliteit acceptabel is, moet worden beseft dat vertraging in de uitvoering van projecten ten koste gaat van de waterveiligheid. Tot slot waren er ook deelnemers die stelden dat stakeholderparticipatie, te grote ambities van sommige sectoren of beperkte budgetten van gemeenten een productieve samenwerking in de weg stonden.
Al met al bevestigen de in de discussie genoemde succesfactoren en knelpunten de resultaten van het onderzoek naar HWBP-projecten. Een van de interessante onderzoeksresultaten is dat ondanks de kritiek op het HWPB vanwege de ‘nuchtere en efficiënte aanpak’, het HWBP toch een groot aantal succesvolle, integrale projecten heeft weten te realiseren. Over het algemeen is de strategie van meekoppelen succesvol gebleken.
Aanbevelingen All-Risk:
- Ten eerste raden we aan om genoemde succesfactoren samen te gebruiken als evaluatiekader voor het beoordelen van samenwerkingsinspanningen binnen HWBPprojecten. Door op deze factoren te focussen, kan worden beoordeeld of ze met elkaar samenhangen en/of kunnen worden gecompenseerd als ze worden gemist.
- De vaardigheden van projectmanagers verdienen aandacht. Bij het aanwerven van projectmanagers raden we aan om naast de conventionele vereisten (het kunnen halen van deadlines enz.) ook uitgebreide ervaring toe te voegen met het ontwerp en de implementatie van grote, geïntegreerde multidisciplinaire en complexe infrastructuurprojecten; evenals de meeste competenties die in overweging worden genomen bij het aanwerven van stakeholdermanagers (vermogen om belanghebbenden te identificeren en te verbinden, enz.).
- Ga zo vroeg mogelijk in gesprek met gebiedspartners (vanaf de lancering, het begin van de verkenningsfase of tijdens de pre-exploratiefase) zodat ze zich gestimuleerd voelen om hun middelen (mensen, financiën, logistiek enz.) te investeren voor de ontwikkeling van de meest optimale gezamenlijk tot een oplossing komen en voldoende tijd hebben om procedures binnen de eigen organisatie uit te werken.
Related projects
Last modified: 09/02/2022